Với chủ đề “Ứng xử trên không gian mạng”, tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A và đạo diễn Lê Hoàng chia sẻ về hai mặt lợi và hại của việc người dùng tham gia mạng xã hội. Trong đó, phát ngôn của một người đôi khi không đơn giản chỉ bày tỏ ý kiến cá nhân mà còn có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến người khác.

Mở đầu chương trình Kính Đa Chiều, Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A khái quát các loại ứng xử trên không gian mạng. Theo nữ tiến sĩ, ngoài đời có bao nhiêu kiểu ứng xử thì trên mạng xã hội có tương ứng bấy nhiêu. Tuy nhiên, các cách ứng xử trên không gian mạng sẽ phong phú hơn về dạng thức thể hiện vì được hỗ trợ các công cụ đặc thù như icon, meme hay đoạn clip. Nếu như trong đời sống thật, họ không có khả năng biểu đạt được điều đó trên gương mặt thì những nhãn dán sẽ giúp người dùng tăng hiệu ứng thể hiện cảm xúc.

Không thể phủ nhận những lợi ích mà mạng xã hội mang lại. Một trong số đó chính là bộc lộ cảm xúc, thể hiện tâm tư tình cảm của mỗi người. “Nếu như đặt họ vào trong đời sống thật, có thể họ không dám nói hay không có năng lực để biểu đạt”, nữ khách mời Kính Đa Chiều cho biết.

Đồng thời, mạng xã hội còn kết nối mọi người gần nhau. Bỏ qua khoảng cách về không gian, thời gian, địa lý…, Internet ra đời giúp nhiều người có thể tương tác với nhau mọi lúc, mọi nơi thông qua nền tảng mạng xã hội. Lợi thế tiếp theo của không gian mạng chính là tối ưu hóa dạng thức thông tin, chẳng hạn như người dùng có thể lựa chọn nhiều phương thức nội dung để bộc bạch nỗi lòng một cách triệt để với người khác. “Ví dụ một anh nào đó muốn nói lời yêu thương với một ai đó nhưng nếu nói trực tiếp thì không có vốn từ nhưng thông qua không gian mạng, anh ấy có thể gửi hình hay sao chép những thông tin có sẵn để gửi đi. Đó là những cái lợi của không gian mạng”, tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A chia sẻ.

Đạo diễn Lê Hoàng kết luận trên không gian mạng, cái tôi của người dùng được thể hiện nhiều hơn. Theo nam đạo diễn, rất nhiều người không có cơ hội nói vì phải có cơ hội và khả năng diễn đạt. Khi chưa có mạng xã hội, nhiều người không phải nhà văn, nhà báo thì không có nơi để bày tỏ suy nghĩ, chỉ có thể nói cùng bạn bè, người quen. Đối với thời điểm hiện nay, một người nói với ai đó vào hôm trước thì hôm sau có thể toàn xã hội đều biết. Mạng xã hội đã mở rộng quyền ngôn luận của con người.

Song, mặt trái của sự tiện lợi của không gian mạng chính là người dùng lạm dụng việc bộc lộ cái tôi cá nhân, tiếng nói, ý kiến riêng để gây ảnh hưởng đến người khác. Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A bày tỏ: “Khi bạn được quyền bộc lộ cái tôi, tiếng nói cá nhân mà không cần thiết phải có danh phận nào đó, bạn phải tự hỏi rằng bạn có khả năng kiềm chế hay không? Cái tôi ấy nên dừng lại ở mức độ nào để bạn an toàn? Bạn có đang làm tổn thương ai đó hay không? Rất tiếc, không phải ai cũng có đủ năng lực này. Ai cũng có nhu cầu nhưng không phải ai cũng có năng lực tương ứng với việc giải quyết nhu cầu”.

Bổ sung thêm về ý kiến của khách mời Tô Nhi A, đạo diễn Lê Hoàng cho biết nhiều người chẳng kiềm chế gì cả. Không ai biết họ là ai. Họ nói để “sướng miệng” và để “đập chết kẻ kia”. Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A nhận xét cách dùng cụm từ “đập chết kẻ kia” của đạo diễn Lê Hoàng rất đắt giá. Theo quan sát của nữ tiến sĩ tâm lý, đôi khi việc “đập chết kẻ kia” không nằm trong ý thức chủ động của họ. Có nghĩa, người dùng mạng không biết được rằng điều mà họ đang làm vô tình tạo ra những sự tổn thương lớn đến thế nào với người nhận.

Người dùng mạng không ý thức được các ứng xử này gây ra hiệu ứng gì, tổn thương đến ai bao nhiêu và để lại hậu quả nào. Họ nghĩ đơn thuần rằng họ được quyền phát ngôn quan điểm cá nhân vì đây là tài khoản của họ. Với cách ứng xử như thế trên mạng xã hội, người dùng cảm thấy “đã cái nư” nhưng lại không ý thức được với vị trí của người nhận sẽ bị rối loạn tâm lý như thế nào, thậm chí cuộc sống của người hứng chịu lời lẽ ấy sẽ bị xáo trộn ra sao. 

“Điều đáng buồn ở chỗ người dùng mạng không ý thức được điều này nên họ không dừng lại được. Nếu mỗi người trong cuộc sống thực có điều để theo đuổi, có mối quan hệ khỏe mạnh và không có nhu cầu tấn công bất cứ ai, thì trên cả mạng xã hội thì sẽ không xảy ra những vấn đề như vậy”, nữ khách mời Kính Đa Chiều thổ lộ. Đạo diễn Lê Hoàng đồng tình rằng nếu có cuộc sống tinh thần lành mạnh và hiểu biết pháp luật thì người dùng mạng không phải sợ điều gì. 

Clip Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A: “Ít người có đủ năng lực kiềm chế cái tôi trên mạng xã hội”

Kính Đa Chiều là chương trình talkshow sở hữu format mới lạ và đầy hấp dẫn. Mỗi tập phát sóng của Kính Đa Chiều sẽ cùng bàn luận, đối thoại về một chủ đề hoặc một sự kiện đang được quan tâm xoay quanh những câu chuyện về văn hóa. Các khách mời đến với chương trình đều là những nghệ sĩ nổi tiếng, được khán giả mến mộ. Chương trình hứa hẹn mang đến cái nhìn đa chiều thông qua những cuộc đối thoại sâu sắc, thảo luận và chia sẻ quan điểm dưới góc nhìn của người trong cuộc.

Kính Đa Chiều – chủ đề tiếp theo Nhạc sử ca với sự tham gia của host Minh Đức và nhạc sĩ Hoài An sẽ được phát sóng vào lúc 20h ngày 13/5 trên kênh VTV9. Chương trình do VTV9 phối hợp cùng Jet Studio thực hiện.